Chiếc Mặt Nạ – Một Tác Phẩm Kinh Điển Của Somerset Maugham

Chiếc Mặt Nạ – Một Tác Phẩm Kinh Điển Của Somerset Maugham

Năm đầu thế kỷ 20, chiến tranh lan rộng khắp châu Âu. Nhà văn William Somerset Maugham đã tham gia vào các hoạt động cứu thương tại Pháp ngay từ những ngày đầu cuộc chiến. Ông đã cùng với Ernest Hemingway và John Dos Passos thành lập đội lái xe cứu thương của các nhà văn. Trong thời gian ở chiến trường, ông đã hoàn thành cuốn tiểu thuyết “Of Human Bondage” và gặp gỡ người bạn tình đồng giới của mình – Gerald Haxton, và họ gắn bó với nhau suốt nhiều thập kỷ.

Sau hai năm ở mặt trận, Maugham chuyển sang làm việc cho Bộ Tình Báo Anh. Đối với một người như Maugham, Đế quốc Anh vẫn chưa có dấu hiệu suy yếu và thậm chí còn đang mở rộng lãnh thổ. Từ năm 1916, Maugham đã thực hiện nhiều chuyến đi đến Thái Bình Dương, hoàn thành tác phẩm “The Moon and Sixpence”. Vào mùa đông năm 1919, khi Maugham 46 tuổi, ông đã khởi hành đến Trung Quốc cùng với Haxton, du lịch qua Bắc Kinh, Thượng Hải, Thành Đô và Hồng Kông. Chuyến đi này đã mang lại cho Maugham một vở kịch, một tập tùy bút và một tiểu thuyết tinh tế – “The Painted Veil”.

“Chiếc Mặt Nạ mà mọi người gọi là cuộc sống,” Maugham viết “The Painted Veil” khi ông đang ở độ tuổi tráng niên. Mặc dù nó không phải là tác phẩm nổi tiếng nhất của ông, nhưng cấu trúc tinh tế và phức tạp, cốt truyện hấp dẫn và phong cách viết sắc sảo, chăm chút từng chữ đã khiến nó trở thành một kiệt tác phê phán hiện thực. Nhiều nhà văn sau này đã coi đây là mẫu mực cho việc viết tiểu thuyết, và cuốn sách đã được chuyển thể thành phim ba lần vào các năm 1934, 1957 và 2006.

Tiểu thuyết “The Painted Veil” bắt đầu bằng cảnh ngoại tình của bà vợ trẻ Kitty. Khi cánh cửa mở ra, cả hai đều sợ hãi, nhưng không thấy ai ở ngoài hành lang. Từ đó, Kitty luôn nghi ngờ rằng chồng cô – Walter – đã phát hiện ra mối quan hệ của cô với người tình – Townsend. Cô sống trong lo lắng và đau khổ.

Kitty sinh ra trong một gia đình quý tộc Anh, mẹ cô chỉ có một mục tiêu là đào tạo con gái trở thành ngôi sao xã hội và kết hôn với một người đàn ông tốt. Trong những năm đầu tiên tham gia vào xã hội, Kitty đã thu hút sự chú ý của nhiều người đàn ông, nhưng không có ai lọt vào mắt xanh của cô. Đến năm thứ tư, cô vẫn độc thân và không còn nhiều người theo đuổi. Mẹ cô cũng thất vọng về cô. Chính trong thời điểm này, cô gặp Walter – một nhà khoa học vi khuẩn ít nói và bí ẩn, người đã bày tỏ tình cảm sâu kín của mình. Kitty bị sự tỏ tình kỳ lạ này lay động và chấp nhận kết hôn với anh.

Sau đám cưới, Kitty nhanh chóng nhận ra rằng người chồng thích đọc sách và ít nói này không làm cô hứng thú. Tại một bữa tiệc, cô gặp Townsend – một người đàn ông quyến rũ và hài hước, họ nhanh chóng trở nên thân thiết và trải nghiệm tình yêu cuồng nhiệt. Những lời đường mật của Townsend khiến Kitty muốn ly dị Walter.

Khi Walter đề nghị vợ cùng ông đến một thị trấn dịch bệnh ở nội địa Trung Quốc, Kitty quyết định đối diện với ông. Thực tế, Walter đã sớm biết về mối quan hệ của Kitty với Townsend, nhưng ông vẫn giữ im lặng. Cuộc sống đã vạch trần bộ mặt tàn nhẫn của thực tế, khiến cả hai nổ ra một cuộc cãi vã dữ dội.

“Tôi không mong đợi gì ở bạn,” Walter nói, “Tôi biết bạn ngu xuẩn, nông cạn và thiếu đầu óc, nhưng tôi yêu bạn. Tôi biết mục tiêu và lý tưởng của bạn thấp kém, nhưng tôi yêu bạn. Tôi biết bạn chỉ là một hạng hai, nhưng tôi yêu bạn. Thật buồn cười khi nghĩ về điều đó, tôi cố gắng để thích những thứ bạn thích, chịu đựng mọi đau khổ để che giấu bản thân với bạn, thực sự tôi không ngu xuẩn, không thích lan truyền tin đồn và không phải là người thiếu thông minh. Tôi biết bạn sợ thông minh, nên tôi cố gắng để bạn cảm thấy tôi giống như những người khác bạn biết. Tôi biết bạn chỉ kết hôn với tôi vì lợi ích tạm thời, tôi yêu bạn đến mức không quan tâm điều đó.”

Kitty chưa bao giờ nghe ai nói như vậy. Cô không chỉ không bị cảm động bởi những lời chân thành của Walter, mà còn nổi giận. Cô đáp trả một cách cay nghiệt:

“Nếu một người đàn ông không có đủ khả năng để khiến phụ nữ yêu anh ta, thì đó là lỗi của anh ta, không phải lỗi của cô ta.” “Điều đó rõ ràng.”

Những lời châm biếm của ông càng làm cô tức giận hơn, cô nghĩ rằng giữ bình tĩnh sẽ khiến ông tổn thương hơn.

“Tôi không được giáo dục tốt, tôi cũng không quá thông minh, chỉ là một cô gái trẻ bình thường. Tôi thích những gì mọi người trong môi trường của tôi thích, tôi thích vũ đạo, quần vợt, xem vở kịch ở nhà hát, thích những người đàn ông yêu thích thể thao. Thật sự, bạn và những thứ bạn thích đã làm tôi chán ghét. Điều đó không có ý nghĩa gì với tôi, và tôi cũng không định để chúng có ý nghĩa. Bạn kéo tôi đi thăm các phòng tranh ở Venice mãi mãi, tôi thích đánh golf ở Sandwich hơn.”

Cuối cùng, Walter đã phản ứng theo cách làm Kitty không thể tin nổi: ông đồng ý ly dị, nhưng với hai điều kiện:
Thứ nhất, Townsend cũng phải ly dị vợ mình.
Thứ hai, sau khi ly dị, Townsend và Kitty phải kết hôn trong vòng một tuần.

Kitty không thể tin được tai mình, cô hân hoan tìm đến Townsend, nhưng không ngờ anh ta chỉ lo lắng việc ngoại tình bại lộ và hoàn toàn không có ý định kết hôn với cô.

Với tâm trạng tuyệt vọng, Kitty theo chồng đến thị trấn dịch bệnh ở miền nội địa Trung Quốc, nơi dịch bệnh nghiêm trọng, người chết như rạ.

Walter chuyên tâm vào công việc, trong khi Kitty thì chán chường, cô quyết định giúp đỡ một tu viện Pháp chăm sóc trẻ em, nhanh chóng bị thu hút bởi tinh thần cống hiến cao cả của vị quản lý. Môi trường ở đây hoàn toàn khác so với thế giới mà Kitty đã sống, một bên là sự đe dọa của cái chết, một bên là đức tin bất diệt, Kitty bị thu hút và bắt đầu suy ngẫm về cuộc đời mình.

Một ngày, Kitty đã thú nhận với Walter về sự ăn năn về mối quan hệ ngoại tình của mình, cô mong được tha thứ. Walter hỏi cô về đứa bé trong bụng, Kitty biết chắc đó là của Townsend, cô có thể nói dối để lấy lòng Walter, nhưng cô đã thành thật trả lời “không biết”.

Trong thời kỳ dịch bệnh, Walter mắc bệnh dịch do tự mình làm thí nghiệm, ông sắp xếp cho Kitty trở về nước. Trên đường về, mặc dù Kitty cảm thấy tiếc nuối cho chồng, cô cũng cảm thấy mình đã hoàn toàn thoát khỏi quá khứ, trở thành một người phụ nữ thức tỉnh.

Tiểu thuyết “The Painted Veil” của Maugham là một tác phẩm đầy chất phê phán hiện thực, thể hiện sự rơi rụng và thức tỉnh của một người phụ nữ – cô ấy đã kết hôn vì tức giận với mẹ, và ngoại tình để giải khuây. Nhưng khi cô đặt chân đến một thế giới rộng lớn hơn, chứng kiến sự tàn nhẫn của cuộc sống và ánh sáng của nhân tính, cô đã đạt được sự thanh thản và cứu rỗi linh hồn.

Từ khóa

• William Somerset Maugham
• The Painted Veil
• Chiến tranh thế giới thứ nhất
• Thái Bình Dương
• Tiểu thuyết hiện thực